Hành trình từ số 0 tới nước Mỹ với học bổng toàn phần – Phần 2: “Không bây giờ thì sẽ rất tiếc nuối”

Nếu điểm số là tiêu chí cơ bản để cạnh tranh với các ứng viên thì bài luận và hoạt động ngoại khóa sẽ giúp bạn nổi bật. Mình đạt điểm số IELTS (7.5) và SAT (1460) tuyệt hơn mong đợi nhưng chưa phải xuất sắc. Vì vậy mình tin rằng 50%-60% số học bổng toàn phần học phí và hỗ trợ chi phí sinh hoạt mà mình nhận được là nhờ hoạt động ngoại khóa cũng như bài luận cá nhân.

Đây là những chia sẻ tiếp nối bài viết đầu tiên của mình về hành trình tới Mỹ với học bổng toàn phần. Mọi người có thể tham khảo Phần 1 tại đây nhé:

https://4words.edu.vn/hanh-trinh-tu-so-0-toi-nuoc-my-voi-hoc-bong-toan-phan-phan-1-minh-da-khoc-rat-nhieu-khi-nhan-diem-thi/

Bắt đầu sớm với hoạt động ngoại khoá

Hoạt động ngoại khoá đa dạng và càng sớm càng tốt nhé. Với các bạn học sinh chuyển tiếp lên cấp 3, đừng nghỉ ngơi lâu quá. Hãy bắt đầu tìm kiếm những dự án tuyển tình nguyện viên hoặc đi các trại hè do câu lạc bộ tổ chức. Một là những hoạt đông ấy sẽ rất vui. Hai là tích luỹ kinh nghiệm, tăng giá trị cho hồ sơ cá nhân. Đơn ứng tuyển vào các câu lạc bộ thường có câu hỏi “em từng làm cái này chưa, có kinh nghiệm hay không”… Nếu chưa cũng đừng e sợ quá. Hãy cứ phỏng vấn và thể hiện bản thân tốt nhất có thể. Nhưng nếu câu trả lời là có, bạn sẽ gia tăng lợi thế đáng kể đấy.

Ba là sau một mùa hè hoạt động sôi nổi, các bạn sẽ tìm được những người bạn mới. Những người cũng đang chập chững vào cấp 3 giống bạn. Rồi làm quen được cả các anh chị khoá trên. Họ sẽ cho bạn vô số lời khuyên hữu ích. Đi một ngày đàng học “nhiều” sàng khôn. Ngoài việc bổ túc các môn văn hoá, hãy tham gia các lớp học văn thể mĩ và hoạt động ngoại khoá. Trải nghiệm đa dạng chính là nguồn vui và cơ hội khám phá, phát triển bản thân.

Lựa chọn dự án phù hợp, “chất” luôn hơn “lượng”

Vậy chọn dự án nào để tham gia nhỉ? Trước tiên bạn nên tìm hiểu nhu cầu của bản thân. Tự hỏi mình thích gì, có khả năng làm tốt công việc nào. Từ đó, bạn sẽ có định hướng để lựa chọn hoạt động phù hợp. Nếu phân vân, bạn cứ thoải mái thử nhiều loại hoạt động. Việc này giúp bạn cảm nhận rõ hơn thiên hướng của bản thân.

Mình là học sinh của trường THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam. Nên hiểu biết của mình về các hội nhóm phần lớn đều liên quan tới ngôi trường này. Mình chia sẻ cụ thể ở đây để làm dẫn chứng và thông tin tham khảo cho các bạn. Mỗi trường hay thành phố sẽ đều có những câu lạc bộ thú vị. Các bạn chịu khó tìm hiểu danh sách hệ thống câu lạc bộ của trường. Hoặc từ các trường lân cận. Tham khảo thêm các câu lạc bộ khác trên địa bàn thành phố nhé.

Bạn thích nghệ thuật?

Đăng kí làm cộng tác viên hoặc đi casting cho GALA HAT hoặc G’lams.

Bạn thích thời trang?

Đăng kí làm cộng tác viên cho buổi biểu diễn của LaMode.

Bạn thích tranh biện?

Đăng kí Camp Aletheia của Puzzles.

Bạn thích kinh doanh?

Đăng kí HAEC Inception Camp của HAEC.

Với số dự án ngày càng tăng lên, mình tin sẽ có ít nhất một (hoặc nhiều) dự án dành cho bạn. Ngay cả khi không biết mình thích gì, cứ chọn một dự án bạn thấy hay ho. Ví dụ như “ồ page nói hay ho ghê”. Hay “wow nội dung page này sinh động quá”. Chẳng mất gì khi thử cả. Hãy tự tin đăng kí và có một mùa hè thật tuyệt.

Nhiều bạn có thể lấy hồ sơ du học làm động lực để làm hoạt động ngoại khóa. Điều này không xấu, thậm chí có thể thúc đẩy bạn hành động mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, không nên quá chú tâm vào bề nổi. Quan trọng hơn là sự vui vẻ, lĩnh hội của bản thân.  Ưu tiên lớn nhất vẫn là sự cân bằng, phát triển của chính mình. Và đừng quên duy trì điểm số trên lớp thật tốt.

Miêu tả hoạt động ngoại khoá trong hồ sơ app Mỹ

Trong quá trình xét tuyển, các trường ở Mỹ thường thích một hồ sơ “sâu” hơn là “rộng”. Bạn nên có 1-2 chức vụ leader hay thành viên nòng cốt “core team”. Hoặc gắn bó dài lâu với hoạt động sẽ tốt hơn. Việc làm tới 10 dự án nhưng chỉ là thành viên ngắn hạn với nội dung công việc sơ sài sẽ không phải là điểm cộng.

Bạn chỉ nên chọn ra 1-2 dự án yêu thích nhất để lên core team.

Với các bạn đã lên lớp 11 mới bắt đầu với hoạt động ngoại khoá, hãy tìm chọn 2-3 dự án/câu lạc bộ yêu thích hoặc phù hợp với ngành học tương lai để tham gia. Còn một lựa chọn khác là mở ra chính dự án hoặc câu lạc bộ của bản thân. Tuy nhiên, để thành công thì bạn cần có kinh nghiệm tích luỹ từ các hoạt động khác đã tham gia.

Vào thời điểm hoàn thiện hồ sơ du học Mỹ, các bạn sẽ điền các hoạt động ngoại khóa vào hồ sơ trực tuyến. Common App cho phép điền tối đa 10 dự án/câu lạc bộ. Dù ít hay nhiều, hãy điền hoạt động theo thứ tự ưu tiên:

#1 Leadership position

#2 Liên quan đến ngành học

#3 Có nhiều thứ đặc biệt để kể về nó trong phần miêu tả

Việc miêu tả bạn đã làm gì trong từng câu lạc bộ/dự án cũng khó vì có giới hạn số từ. Trước khi điền, hãy tham khảo các bài viết trên mạng. Từ đó để xem tips của nhà tuyển sinh, của anh chị đi trước. Mình làm hồ sơ du học Mỹ với 4WORDS nên được counselor hướng dẫn kĩ càng. Như vậy hãy giới hạn số hoạt động ngoại khoá vừa phải nhé. Để không ảnh hưởng quá tới việc học thi trên trường lớp và IELTS/SAT.

Ngoài ra, các bạn nên đầu tư xây dựng 1 resume/CV/portfolio. CV là công cụ hoàn hảo để “khoe” tối đa thành quả của bản thân. CV cũng không giới hạn số từ. Chúng ta lại được thoả sức sáng tạo nội dung, hình thức cho tăng độ nổi bật.

Thử thách mà ai cũng biết là gì đấy

Phần “khó nhằn” nhất của hồ sơ du học Mỹ là hệ thống bài luận chính, luận phụ và thư giới thiệu.

Thấy nản cũng không giải quyết được gì. Thay vào đó phải khởi động quá trình làm luận sớm và khoa học. Bạn cần lên danh sách toàn bộ bài luận theo yêu cầu của các trường. Không quên kèm theo deadline từng bài và ghi chú về tiến độ thực hiện. Kế hoạch tổng thể (Action Plan) này giúp bạn chủ động. Nó giúp bạn tránh rơi vào tình trạng gấp rút phải hoàn thiện quá nhiều bài cùng lúc. Dễ bị loạn và stress lắm đó. Quan trọng nữa là Action Plan giúp bạn không bỏ sót, lạc đề hay lỡ hạn nộp.

Viết về cái gì cũng được, miễn sao là phải viết ra nhé. Mỗi khi nảy ra ý tưởng, hãy ghi lại và trao đổi với cố vấn (counselor). Các bài luận được nhận vào trường Top hay giật được học bổng “khủng” có thể chứa nội dung rất giản dị nhưng lại giàu ý nghĩa. Không phải bài luận chiến thắng nào cũng toàn chính trị hay những chủ đề cao siêu trừu tượng. Quan trọng là cách bạn sử dụng nghệ thuật ngôn từ, sắp xếp dàn ý. Từ đó khái quát những sự việc, chi tiết đơn giản thành những nhận định, hiểu biết sâu sắc.

Không quan trọng việc bạn viết về chiếc lá, cây đàn hay lịch sử nhạc rock và thuyết tiến hoá. Chỉ cần điều đó xuất phát từ hiểu biết sâu sắc, sự say mê và đúc kết ý nghĩa của chính bạn. Tránh tuyệt đối lối viết đao to búa lớn. Còn thực chất lại chung chung, xáo mòn nhé.

Tìm kiếm trợ giúp từ thầy cô cho thư giới thiệu (Letter of Recommendation – LoR)

Về thư giới thiệu, có khá nhiều yếu tố cần cân nhắc khi tìm chọn sự giúp đỡ của thầy cô. Đó nên là những thầy cô có bề dày giảng dạy, nghiên cứu. Có sự gắn bó với bạn trong khoảng thời gian đủ dài đề hiểu về bạn. Ví dụ mình học đội tuyển học sinh giỏi Địa nên mình đã nhờ cô giáo dạy đội tuyển viết LoR. Môn học mà thầy cô dạy cũng nên thể hiện những năng lực, thiên hướng của bạn cho chuyên ngành định học tại bậc đại học. Ví dụ như học Computer Science thì nên chọn thầy cô dạy môn Tin. Học Engineering thì chọn thầy cô dạy Toán Lí Hóa.

Tuy nhiên, LoR không bắt buộc chỉ tập trung vào những môn liên quan chuyên ngành. Bạn học ngành kĩ sư cơ khí nhưng cô giáo dạy văn hoàn toàn có thể viết thư giới thiệu để thể hiện “con mắt nghệ thuật”, sự tinh tế và khát vọng đóng góp có ích cho cuộc sống của bạn. Giỏi môn gì không có nghĩa chỉ “đóng đinh” vào môn học của lĩnh vực đó. Mọi hiểu biết đều là sức mạnh.

Chương trình cử nhân danh dự và kinh nghiệm phỏng vấn

Sau khi học năm nhất, mình nhận ra honors (chương trình cử nhân danh dự) ở các trường quan trọng và ích lợi như thế nào. Từ việc được đăng kí lớp trước đến tham dự các buổi networking/lớp học riêng cho honors. Vì vậy, trong khi chọn trường hãy lưu tâm vào các honors của mỗi trường cùng các điều kiện để được cân nhắc vào học.

Có những trường rất đơn giản như University of Cincinnati (UC) của mình, họ chỉ xét điểm SAT và GPA từ trên xuống dưới. Vì vậy chỉ cần nộp hồ sơ bình thường và được tự động xét vào honors. Tuy nhiên, bạn phải nộp hồ sơ trước 1/12 (hạn nộp EA), nên nhớ để ý cả các mốc thời gian như thế này nữa nhé. Một số trường khác thì yêu cầu viết thêm luận, hoặc các điều kiện khác.

Ngoài ra, với một số trường lớn, nhiều college sẽ có các chương trình honors riêng của họ. Ví dụ trường Business của UC có riêng 3 chương trình honors chỉ cho vài chục học sinh xuất sắc nhất mỗi khóa. Trường sẽ chọn khoảng 200 học sinh có hồ sơ tốt nhất để gửi mail riêng mời phỏng vấn thêm sau khi có thư mời học.

Đối với phỏng vấn, điều đầu tiên là hãy tự tin và luôn tươi cười, nhiều năng lượng.

Mình vẫn nhớ counselor của mình tại 4WORDS đã dặn dò “tiếng cười có thể nghe và cảm qua điện thoại chứ không cần nhìn đâu”. Nhớ chú ý tìm hiểu sâu về trường/ college có chương trình honor đó. 99% người ta sẽ hỏi “tại sao em muốn vào honor” hoặc “em đã biết gì về chương trình honor của trường”. Đảm bảo là câu trả lời của bạn giàu thông tin, thể hiện hiểu biết và mong muốn nhập học thực sự.

Bạn có thể tham khảo thêm các câu hỏi phỏng vấn của năm trước trên mạng (web trường, reddit, diễn đàn sinh viên…). Có thể không “trúng tủ” nhưng mọi câu hỏi thu thập được đều giúp bạn bổ sung kiến thức, thực hành kĩ năng trả lời và tăng sự tự tin.

Hành trình apply Mỹ của mình đã kết thúc và cho kết quả mĩ mãn với mục tiêu, mong muốn của bản thân, gia đình. Hành trình của nhiều bạn học sinh thì chỉ mới bắt đầu nhỉ. Mọi cảm xúc lên bổng xuống trầm, mọi khó khăn trải qua trong 2 năm học thi – hoàn thiện hồ sơ, mình sẽ không thể quên. Càng thêm hiểu và thêm muốn gửi tới các em học sinh khoá sau lời động viên nồng nhiệt nhất.

Sự nỗ lực sẽ mang lại thành quả xứng đáng. Và bạn không bao giờ đơn độc nhé. Nếu cần thêm lời khuyên về việc học tập hay hồ sơ du học, hãy đặt câu hỏi về cho mình và 4WORDS nhé. Trong gian nan thử thách chúng ta sẽ tìm thấy niềm vui của sự trải nghiệm, trưởng thành. Cảm ơn cả nhà đã dành thời gian để đọc những tâm sự rất dài dòng của mình ^^.